Araba Neden Balans Yapar?

Balans Ayarı Nasıl Yapılır?

Bir jant üzerine bir lastik takıldığında, her zaman bir miktar ağırlık dengesizliği olur veya monte edilen tekerleğin bir tarafı biraz daha ağırdır.

Bu dengesizlik, daha yüksek hızlarda sürerken titreşime neden olacaktır. Bu sebeple her lastik jant üzerine takıldıktan sonra dengelenir. Bir lastiği dengelemek için, dengesizliğin ağırlığı ölçülür ve aynı ağırlık miktarı, ağır noktadan karşı taraftaki tekerleğe bağlanır.

Araba neden balans yapar sorusunun türlü türlü cevapları vardır. Öncelikle balans nedir? Balans’tan kurtulmak için neler yapılır sorularına cevap verelim.

Balans nedir?

Balans kelimesi İngilizcede denge anlamına gelir. Araçlardaki balans ayarı ise her bir tekerleğe eşit bozukluğu var ise bu durumda araç titremeye başlar. Özellikle yüksek kilometreli hızlarda bu daha çok hissedilir. Balans ayarı bozuk olan teker ön taraftaysa aracın önü, arka tarafta ise aracın arka kısmı titrer. Bozuk olan balans ayarını titreme yönünden tahmin etmek mümkündür.

Balans ayarı nasıl yapılır?

Balans ayarına başlanmadan önce araç lifte alınır ve bütün tekerler sökülerek balans ayarı yapılacak lastikler takılır. Ardından mutlaka jantların ve lastiklerin hava basıncının ve şekillerinin düzgün olduğu kontrol edilir. Eğer herhangi bir bozukluk varsa bunlar giderilir. Ardından balans makinesinde lastik döndürülerek cihazın aktardığı bilgilerle bilgisayardan değerler kontrol edilir bilgisayar en ufak sapmaları bile gösterebilecek durumdadır. Yapılan değerlerle bozukluk derecesi belirlenir, tekerlerin gerekli yerlerine küçük ağırlıklar yerleştirilerek balans ayarı yapılır ve lastikler araca tekrar takılır. Bu tür ayarlara dinamik balansta denilir.

Balansla karşılaşmamak için önlemler:

1- Aracın lastiklerindeki havanın düzensiz veya düşük basınçlı olması:
Bu gibi durumlarda lastiklerin hava basınçlarını düşük olup olmadığını kontrol etmeli ve lastik üzerinde belirtilen ya da araç kullanım kitapçığındaki kurallara uygun şekilde basınç seviyesini ayarlamalıyız.

2- Belirli bir süre kullanılmayan istif halinde duran lastiklerin formunun bozulmasından dolayı balans yapması:

Eğer kışlık ve yazlık olarak lastik değişikliği yapıyorsanız, kullanmamakta olduğunuz lastiğinizi düzgün bir şekilde istiflemeniz ve formunun bozulmamasına dikkat etmeniz gerekir. Lastiklerinizin formları bozulmaması için lastik rafı kullanabilirsiniz. Düzgün istiflenmeyen lastiklerin dışarıdan herhangi bir kusuru gözükmezken içyapısı ve formunda bozulmalar meydana gelebilir. İç telleri yamulabilir, lastiklerde atıklık meydana gelebilir.

Bazı durumlarda lastikçilerin yaptığı balans ayarı işe yaramamış gibi gözükebilir. Bunun sebebi ise balans ayar mekanizmasının araçtan daha yavaş dönmesi olabilir. Örnek vermek gerekirse; 100 km hızla giderken titreşim yapmayan bir araç 120 km hızla giderken çok fazla sarsabilir ve sürüş konforunu bozabilir. Tekrardan bir ayar yapılması gerekir ve hızla ilgili sorunun yetkili kişilere söylenmesi gerekir.

Aslında halk dilindeki adı Rot & Balanstır. İkisi de ayrı ayardır ancak tek bir ayar gibi söylenir. Rot ayarı sağdaki ve soldaki tekerlerin aralıklarını ayarlayıp yolda çekme gibi olayların önüne geçilmesi ayarıdır. Balans ise titreşimleri kesmek adına yapılan ayardır. Rot ayarı tekerlerin açılı durmasını engeller ve iç ve dış lastiğin aşınmasını engellemek için lastiğin yere tam düz bir şekilde basmasını ayarlamak için yapılır. Rot & Balans ayarlarında bilinmesi ve uygulanması gereken önemli şeyler bunlar. Kontrollerinizi aksatmamaya özen gösteriniz.