Arslan Yabgu Kimdir? Ve Tarihi Rolü Nedir?

Arslan Yabgu Kimdir? Tarihi Rolü Nedir? (Arslan bin Selçuk)

M.S. 992 senesinde Karahanlı Buğra Han, Samani ülkesini işgale başlayınca dönemin Samani Hükümdarı 2. Nuh, Selçuk Bey’den yardım ister. Selçuk Bey’de oğlu Arslan’ı bir ordu ile yardıma gönderir. Bu yardım sonucu Samaniler, Karahanlılar’ı mağlup ederler ve Buhara ile Semerkant arasındaki Nur bölgesini Selçuklulara yurt olarak verirler. 1009 senesinde Selçuk Bey’in ölümü ile Arslan, Yabgu ünvanı ile ailenin başına geçer. Karahanlı ailesi içindeki anlaşmazlıklardan faydalanarak Buhara şehrinde hakimiyet kurar. Bu hızlı yükselişi ile hem Karahanlı hükümdarı Yusuf Kadir Han’ın hem de Gazneli Mahmud’un dikkatini çekerek iki hükümdarın Arslan Yabgu’ya karşı birleşmesine neden olur.

Maveraünnehir Mülakatı

Karahanlılar ile Gazneliler arasında yapılan bu anlaşma ile Arslan Yabgu idaresindeki Selçukluların Türkistan ve Maveraünnehir bölgesinden uzaklaştırılarak Horasana sürülmesi karalaştırılmıştır. Fakat Arslan Yabgu müddefiki Ali Tegin ile birlikte bu iki güçlü devletle baş edemeyeceğini anlayınca çöllere çekilir.

Arslan Yabgu döneminde önemli bir savaşçı olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun en büyük göstergesi de o dönemin güçlü hükümdarı olan Gazneli Mahmud’un Arslan Yabgu için ”mertliği, savaşçılığı ve yıldırım gibi düşman üzerine saldırması gibi meziyetlere sahip ve herkesin çekindiği ” bir kişi olan Arslan Yabgu’yu hile ile yakalamasıdır. 1025 senesinde ziyafet için Semerkand’a çağrılır. Bu dostane teklifi geri çevirmeyen Arslan Yabgu mahiyeti ve oğlu Kutalmış ile davete icabet eder. Fakat bu hileli davet ile Gazneliler tarafından yakalanarak Kalincar Kalesi’ne hapsedilir. Arslan Yabgu ve Kutalmış’ın esir edilmeleri Selçuklularda büyük bir etki yapar ve onları kurtarma girişiminde bulunurlar fakat Arslan Yabgu’nun ölümü ile tüm bu çabalar başarısız kalır. Kutalmış bir yolunu bularak Gazneliler’den kurtulmayı başarsa da Selçuklu tahtına Tuğrul ve Çağrı Beyler geçmişlerdir.

Anadolu Selçuklu Sultanlığı, Büyük Selçuklu Devletinin Yabgu’su Arslan Bey’in oğlu Kutalmış’ın soyundan gelmektedir. Kutalmışoğlu Süleymanşah. Anadolu Selçuklu Devleti bir nevi Selçuklu Devletinin varisleri tarafından kurulmuştur.