Deflasyon Nedir?

Deflasyon Nedir?

Bir ekonomide hizmet ve mal fiyatlarının genel seviyesinin belirli bir zaman içerisinde daima düşüşünü ifade eden ekonomik terime deflasyon denmektedir. Kısaca tanımlamak gerekirse enflasyonun tersi ile karşılaşıldığı durumlara deflasyon denmektedir. Ülkede para arzında yaşanan azalışlar, tüketim talebi, kamu harcamalarındaki azalış ve yatırım harcamalarındaki azalış neticesinde ortaya çıkmaktadır. Deflasyon şirketlerin karlarını baskı altına alırken, ekonomik büyümeye zarar verir, ücret kısıtlamalarını gündeme taşır ve tüketicilerin satın alma eylemlerini ertelemelerine sebep oluyor.
Deflasyon genel itibari ile ekonomik depresyonların olduğu dönemde görülmektedir. Deflasyonun görüldüğü ekonomilerde para elde tutulmaya devam edildikçe alım gücü yükselmektedir. Bununla beraber deflasyon sırasında tüketim talebi azalmakta ve işsizlik oranı artış göstermektedir. Merkez Bankaları deflasyonu engellemek adına para arzını ve faiz oranlarını takip etmektedirler. 2008 ekonomik krizinden günümüze Amerika’da yaşanmakta olan ekonomik durgunluğun önüne geçebilmek ve deflasyonun oluşmasını önlemek adına ABD Merkez Bankası FED, para arzında büyük oranda artışa gitti. Yüksek enflasyon oluşturmayacak ölçekte gerçekleştirilen para arzı ile tüketim talebi ve istihdamda artış yaşanması sağlandı.
Deflasyon Sebepleri Nelerdir?
Deflasyon sebepleri tanımından da anlaşılacağı üzere ancak para arzında yaşanan azalmadır. Genel itibari ile deflasyon uzun süreli parasal genişlemelerden sonra gerçekleşir. Fiyat deflasyonun sebepleri iki ana başlığa ayrılır. Birincisi işletme ve tüketicilerin nakit tasarruf taleplerinde yaşanan genel artıştır. Bunun yaşanmasının sebebi ise tüketicilerin belirsiz olmaları veya tüketim adına zaman tercihlerinin uzamasıdır. İkincisi ise malların arzının artmasına neden olan ve gelirlerin satın alma gücünün arttıran ekonomik üretkenlikte yaşanan genel artıştır.
Düşük enflasyonun daimi olması aşağıdaki döngünün daima tekrarına yol açmaktadır;
• Düşük kara,
• Firma iflaslarına,
• İşten çıkarılmaların artmasına,
• Yüksek işsizlik rakamlarına,
• Düşük gelire,
• Düşük talebe sebep olur.
Bir yatırımcısının bakışı ile elinde nakit olan ve nispeten biraz daha az borcu bulunan firmalar deflasyon dönemlerinde daha cazip bir konuma geçmektedirler. Elinde az bir miktar parası olan borçlu işletmeler ise tam tersi durum ile karşı karşıya kalırlar. Japonya’da 1990 senesinden itibaren devam eden uzun zamanlı deflasyon en büyük meselelerin başında gelmektedir. Japonya Merkez Bankası ile hükümetler tarafından daima deflasyonu önleyici önlemler ile birlikte fiyat istikrarı sağlamaya çalışılmaktadır. Uzun dönemli deflasyonun en zorlu taraflarından biri ise daima fiyatların düşmesine alışmış olan halkı enflasyonist düşünce ile harcamaya teşvik etmenin çok güç hale gelmesidir.
Deflasyonu engellemek adına alınabilecek tedbirler nelerdir?
• Deflasyonu engellemek adına alınabilecek tedbirler;

• Bankacılık sistemine çok düşük maliyetli kredi verip tüketicileri harcamaya yönlendirmek,
• Özel sektör için yatırım teşvikleri sunmak,
• Kamu harcamalarını yükseltmek,
• Çalışan ve işçilere yüksek ücret politikası sunmak,
• Tüketiciler üzerinde var olan vergileri düşürerek tüketiciyi harcamaya sevk etmektir.