Önyargılarımız Nesneleri Nasıl Değiştirir?

Önyargılarımız Nesnelerin Biçimimini Nasıl Değiştirir?

Eskiden derler ki, güzellik bakanın gözündedir. Ancak, başkalarının gördüğümüz nesnelerin farklı görüşlerini alabildiğini anlayabilsek de, pek çok insan kontrolümüz dışındaki faktörlerin bu nesnelerin temel niteliklerini nasıl algıladığımızı etkileyebileceğini bilmiyor. Örneğin, bir şeyin güzel ya da çirkin olduğunu savunabiliriz, ancak aynı nesnenin bir kişi tarafından bir küre olarak algılandığını, başka bir kişi tarafından bir küp olarak algılandığını öğrenince şaşırırız. Görsel algı süreci en iyi tahmin senaryosudur. Bir şeye baktığımızda, beyin bilgiyi ileten duyusal sinyalleri kullanarak görsel şeyin ipuçlarını kullanır bu şeyin ne olduğunu çözmeye yardımcı olmak için. Bu, dünyayı algılamamızın duyusal bilginin basit bir yansıması olmadığı, yorumlanması olduğu anlamına gelir.

Renk ve hareket ile birlikte, derinlik algısı da şeyleri görsel olarak algılamamıza yardımcı olmak için çok önemlidir. Derinlik, nesnelerin şeklini ve kendimize göre konumlarını anlamamıza yardımcı olur. Çevremizde dolaşmak ve nesnelerle etkileşime geçmek için onu anlamamız gerekir. Nasıl bir şekil olduğunu bilmiyorsanız bir şey almaya çalıştığınızı veya araçların mesafesini doğru algılayamıyorsanız yolu geçmeyi düşünün. Derinliği algılamak için insanlar ve hayvanlar birçok beyin işlemine ve görsel ipuçlarına güvenir. Bu ipuçlarından biri gölgelendirme bilgisidir: nesnelerin yüzeyindeki aydınlık ve karanlık kalıplarını yorumlayarak, başka herhangi bir bilgiye gerek duymadan derinliği algılayabiliriz.

Gölgeleme düzenlerinden derinliği algılamak için, nesneyi aydınlatan ışık kaynağının konumunu bilmeli ya da üstlenmeliyiz. Varsayılan olarak, ışık kaynağı açık değilse, ışığın nesnenin yukarısından geldiğini varsayıyoruz.

Soldaki resme bakın. Soldaki küre büyük olasılıkla dışbükey görünecektir (dışa doğru çıkıntı yapar). Bunun nedeni, tepede daha hafif olması, bu da bir tepegöz ışık kaynağı olsaydı, dışbükey bir nesnede üretilecek olan ışık ve karanlık kalıplarını yansıtandır. Sağdaki küre genellikle içbükey (iç içe gömülmüş) görünüyor çünkü tepesi daha koyu. Yine, eğer bir tepegöz ışık kaynağı olsaydı, üstte bir içbükey nesne daha koyu olurdu çünkü nesnenin yukarı bakan kısımları ışığı yakalar ve aşağı bakan kısımlar gizlenir.

Yukarıdan gelen ışık varsayımı pek şaşırtıcı değil, çünkü tepegöz ışık kaynağı olan bir dünyada geliştik – güneş. Bununla birlikte, bilim adamlarının yapmış olduğu daha az sezgisel bir bulgu, ışığın mekanın sol üst tarafından kaynaklandığı varsayılmaktadır . Bunu biliyoruz, çünkü laboratuvarda, insanlar dışbükey küre yukarıdan sola doğru yanıyorsa dışbükey küreler grubundan dışbükey küreleri saptamak için genellikle daha hızlıdır ve solda kalan bu nesneleri dışbükey olarak daha iyi sınıflandırır. Beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçen deneyler, solda yanan nesnelerin diğer yönlerden yananlara göre daha hızlı bir şekilde tanındığını da bulmuştur. Bu, aşağıdaki resimde gösterilmiştir. Hem üst hem de alt çember sıraları, diğerlerinden farklı olanı içerir bir tuhaflık. Üst sıradaki tek top soldan aydınlatılır ve tam tersi bir gölgelendirme düzenine sahip olan diğerlerinden “çıkmalıdır”. Alt çizgideki daireler aynı zamanda bir zıt gölgelendirme desenine sahiptir, ancak garipliğin algılanması daha zordur çünkü gölgelendirme kalıbı sol üst beklentilerimize uymuyor.

Ancak, havai ışık kaynağı varsayımı gibi, sola ışık kaynağı önyargısı da bilinçli farkındalığın dışındadır. Ve herkes onu deneyimlemez. Örneğin, sağdan sola okuyan insanlar (örneğin Arapça veya İbranice okuyucuları), bazen sağdan sola doğru okuyan insanlardan daha sağa veya daha az sol önyargı gösterirler. İlginç bir şekilde, son yarım saatte sağ yarım küre parietal lobunda inme geçirmiş olan insanlar tipik olarak sağa doğru bir ışık kaynağı önyargısı sergilerler. Bu, fiziksel çevreyi algılamaktan ve bütünleşmekten sorumlu olan sağ parietal lobun olduğunu gösterebilir. görme ve duyma gibi duyulardan gelen bilgiler, görsel dikkatin alanın sol tarafına yönlendirilmesinden normal olarak sorumludur, çünkü o bölgenin normal işlevini bozmak, dikkatini sağa kaydırır.

Bir insanın kültürünün veya beyninin değişmesi, algıda öznel farklılıklara yol açabileceği gerçeği, bazı kişilerin belirli görüntülerde eşlik algılayacağı, bazılarının ise dışbükeyliği algılayacağı anlamına gelir. Sağdaki bal peteği görüntüsü, birinin derinliği gölgelemeden nasıl algıladığını bulmak için deneysel olarak kullandığımız bir örnektir. Bazı insanlar merkezi altıgeni dışbükey, bazıları ise (genellikle sol yanlılığa sahip olanlar) içbükey olarak algılayacaktır. Hepimiz herkesin dünyayı bizim gibi algıladığını varsayıyoruz, izlenimleri bizden farklı olsa bile. Bazı insanların üç boyutlu derinliği kendimizden farklı algılayabileceğini hayal etmek zor. Ancak, bir nesnenin dışbükey veya içbükey olup olmadığı kadar temel bir algımız, insanlar ve toplumlar arasında güvenilir bir şekilde aynı değilse, öznel deneyimi yargılamaya nasıl başlayabiliriz? Görsel algıdaki önyargılar, estetik yargılardaki bazı farklılıkları açıklayabilir, ancak farklı insanların neden aynı şeyi algıladıklarının farklı bir algıya sahip olduğunu açıklayabilirsek, sonuçta, insan bilişi anlayışımızı daha geniş bir ölçekte daha da artırabilir.