Bazı İnsanlar Tanımada Üstündür.

Yüzleri Tanımada Yeteneklimisiniz.

Araştırmacılar, insanların tamamen tanımadıkları kişilerin yüzlerini veya seslerini tanıma yeteneklerinde büyük bir çeşitlilik buldular. Yüz tanıma söz konusu olduğunda, yetenek, “prosopagnozia” veya yüz körlüğü olarak bilinen bir durum olan arkadaşların ve ailenin yüzlerini tanımakta güçlük çekenlerden, olağanüstü tanıdık olmayan yüz tanıma becerileri sergileyenlere kadar uzanır.

Ses tanıma için de benzer bulgular keşfedilmiştir. “Fonagnozia” durumu, arkadaşlarının ve ailelerinin sesini tanımakta zorlananları ifade eder. Ancak birisinin olağanüstü derecede iyi ses tanıma yeteneğine sahip olup olamayacağı yetenekliğe bağlıdır. Tipik olarak, süper tanıyanların yetenek seviyelerini değerlendirmek için, araştırmacılar genellikle iki test kullanırlar. İlk olarak, yüz hafızası testi, bir yüzü öğrenme ve hatırlama yeteneğini ölçer. Daha sonra yüz eşleştirme testi, iki yüzün aynı kişiye mi yoksa iki farklı kişiye mi ait olduğunu söyleme yeteneğini ölçmek için kullanılır.

Bununla birlikte, bir yüzü tanımada iyi olmak, mutlaka birinin yüz eşleştirmede de iyi olduğu anlamına gelmez. Araştırmalar, süper tanıyanların bile yüz hafızasında çok iyi olabileceğini, ancak yüz eşleştirme konusunda tipik katılımcılar kadar iyi veya tam tersi olduğunu göstermiştir. Ses testleri de süper tanıma becerilerini ölçmek için değil, genel olarak bir sesi hatırlama yeteneğini ölçmek ve iki sesin aynı kişiye mi yoksa iki farklı kişiye mi ait olduğuna karar vermek için tasarlandı. Ancak süper tanıyanların ses testlerinde ne ölçüde iyi performans gösterdikleri henüz incelenmedi. Son çalışmalarda, yüz hafızası ve yüz eşleştirme yeteneklerine dayalı olarak dört katılımcı grubunu test edildi. Katılımcılar bir ses hafıza testi, ses eşleştirme testi ve ünlülerin seslerini belirlemek için bir test tamamladı.

İlk olarak, ses tanıma yeteneğinin, insanları “tipik” veya fonagnozik olmak üzere iki kategoriye ayıran mevcut literatürde bulunan tanımların çok ötesinde değişiklik gösterdiği görüldük.  İnsanların, tipik menzil yeteneklerinin ötesinde, ses tanımada çok iyi performans gösterebildikleri görüldü. İkinci olarak, olağanüstü yüz hafıza becerilerine, yüz eşleştirme becerilerine veya her ikisine sahip olanların, ses hafızasında ve ses eşleştirmede tipik yetenek becerilerine sahip olanlardan daha iyi performans gösterdi.

Bazı katılımcılar, birden çok testte tutarlı bir şekilde yüksek puanlar almayı başardı. Bu, bir süper ses tanıyıcı olasılığına işaret ediyor. Bununla birlikte, bu olasılığı doğru bir şekilde doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Kısmen bunun nedeni, kullanılan ses testlerinin hiçbir zaman istisnai ile çok iyiyi ayırt etmek için tasarlanmamış olmasıdır, bu yüzden belki de üstün ses işlemeyi tam olarak keşfedemiyorlar. Bu nedenle, ses tanıma yeteneği spektrumunun üst ucuna odaklanmak için özel olarak tasarlanmış yeni ses testleri gereklidir.

Araştırmamız, beyindeki farklı mekanizmalar arasında bazı bağlantılar olabileceği fikrine geçici destek sağlıyor. Bunlar çapraz modalite (sesler ve yüzler) ve görevler arası (hafıza ve algılama) mekanizmalar olabilir ve birlikte çalışarak sesleri ve yüzleri tanımada bu tür üstün bir yeteneği harekete geçirir. Bu bireyler, polis ve güvenlik güçleri gibi süper yüz tanıyanların da istihdam edildiği benzer iş pozisyonlarında faydalı olabilir. Telefonla izleme, adam kaçırma, dolandırıcılık, şantaj ve terörle mücadele operasyonları gibi mevcut tek kanıt ses klipleri olduğunda bu özellikle önemlidir.

Çalışmamız, süper ses tanıyıcıların potansiyel yeteneklerini keşfeden ve olağanüstü yüz hafızası yeteneklerine, yüz eşleştirme yeteneklerine veya her ikisine birden sahip olanların becerilerini ses testlerine aktarıp aktaramayacağını soran ilk çalışmadır. Aynı zamanda, mükemmel ses tanıma yeteneklerine sahip bireylerin polislik ve güvenlik operasyonlarını geliştirebileceklerini öneren ilk çalışmayı sağlar. Böyle bir yeteneği olanların taranması, bu tür mesleklerin işe alım aşamalarında faydalı bir araç olabilir.